უცხო ენის შესწავლა ტვინის მუშაობას ავითარებს. მათი ცოდნა კარგი კარიერის
გაკეთების შანსებს სერიოზულად ზრდის. როგორ ვისწავლოთ უცხო ენა სწრაფად და
ეფექტურად? დაზეპირება – გუშინდელი დღეა. ახლა უკვე განსხვავებულ მეთოდოლოგიებს
იყენებენ.
1. ხმოვანი ასოციაციის მეთოდი
70-იან წლებში სტენფორდის უნივერსიტეტის პროფესორმა რონ ატკინსონმა თავის
სტუდენტებს შესთავაზა დამახსოვრების ორიგინალური ვარიანტი – ჟღერადობით
მსგავსი მშობლიური ენის სიტყვების საშუალებით.
შერჩეული სიტყვებით ან სტყვათა შეთანხმებით დგება წინადადება –ასოციაცია და
ამას დამატებული თარგმანი. მაგალითად, "მეორე" ინგლისურ ენაზე არის "another"
(ქართულად ჟღერს როგორც "ენაზე"), წინადადება ამ სიტყვის დამახსოვრებისთვის
შეიძლება იყოს ასეთი: "უყურეთ ფილმებს ინგლისურ ენაზე."
ეს მეთოდი მოსახერხებელია ინდივიდუალური მიდგომის და თავისუფლად აზროვნების
აუცილებლობის თვალსაზრისით. რა თქმა უნდა, ენის სრულყოფილად დაუფლებისთვის
ეს საკმარისი არ არის, მაგრამ კარგად უწყობს ხელს სიტყვის მარაგის
შევსებაში.
2. ფერადი სტიკერები სიტყვებით
ეს მეთოდი იდეალურია იმ არსებითი სახელების დამახსოვრებაში, რომლებსაც ჩვენს
ირგვლივ ვხედავთ ყოველდღიურ ცხოვრებაში. დაწერეთ სტიკერზე "refrigerator" და
მიაწებეთ მაცივარს, "door" დაიკავებს ადგილს კარებზე, ხოლო სტიკერი წარწერით
"table" – მაგიდაზე.
ამ ხერხით, როდესაც მოსწავლე ყოველდღიურად უყურებს წარწერებიან ნივთებს,
თავისთავად სწავლობს მათ უცხოურ სახელწოდებებს. საწავლის პროცესში შესაძლებელია
ფურცლების შეცვლა,
დამატება ან რაოდენობის გაზრდა. ეს მეთოდი
გამოდგება საწყის ეტაპზე მუშაობისთვის; შემდგომში კი აუცილებელია კომუნიკაცია და
გრამატიკის ძირითადი წესების შესწავლა.
მთავარია – ეს მუდმივ ჩვევად არ გექცეთ, რადგან, მაგალითად, თქვენ უფროსს არ
მოეწონება შუბლზე სტიკერი რომ მიაწებოთ წარწერით "boss."
3. მეთოდი 25-ე კადრი
ეს სადავო თეორია გაჩნდა ფსიქოლოგ ჯეიმს ვიკარის წყალობით 1957 წელს. ის ამტკიცებდა,
რომ ადამიანის ტვინს შეუძლია ვიზუალურად მხოლოდ 24 "სურათის" ცვლის აღქმა ერთ წამში.
თუ კიდევ ერთ კადრს დავამატებთ, მას ადამიანი ვერ დაინახავს, თუმცა ინფორმაცია მის
ქვეცნობიერში
გადავა.
ამ მეთოდით ენის სწავლების არსი მდგომარეობს ფილმის ყურებაში, რომლის დროსაც
ყოველ 90-100 მილიწამში 25-ე კადრს უშვებენ, რომელიც გადადის ქვეცნობიერში. ეს მეთოდი
სამეცნიერო საზოგადოების მიერ არ იქნა აღიარებული, მისი ეფექტურობა არ
იქნა დამტკიცებული. მაგრამ სკოლების ზოგიერთი წარმომადგენელი კვლავ სთავაზობს
მის გამოცდას.
4. საკომუნიკაციო მეთოდი
ენის წიგნით მოსაწყენ სწავლებას ენაცვლება სიტყვების დამახსოვრების და ენის
ბარიერის დაძლევის ძალიან ეფექტური მეთოდი – კომუნიკაციური. სიმართლე რომ
ვთქვათ, მისი გამოგონებაც კი არ გახდა საჭირო. თავდაპირველად ტომებს შორის
ცოდნის გაცვლა-გამოცვლა ხდებოდა ცოცხალი კონტაქტის მეშვეობით, მიმიკებითა და
ჟესტებით.
გაცილებით ადვილია ენის შესწავლა, იმ ადამიანთან კონტაქტით, ვისთვისაც ეს ენა
მშობლიურია. სწავლების პროცესში კარგია თუ მოსწავლეების ჯგუფებად დაყოფა
მოხდება, ამასთან, არა აქვს მნიშვნელობა ენის ცოდნის დონეს და სიტყვათა მარაგს.
ამ მეთოდის ერთ-ერთ ვარიანტს წარმოადგენს თეატრალური სცენების შეტანა, თამაში
და სიუჟეტის განხილვა. თანამედროვე საკომუნიკაციო საშუალებების გამოჩენამ ეს
ამოცანა უფრო გაამარტივა – სადაც არ უნდა ცხოვრობდეთ, ძალიან მარტივია
მეგობარის პოვნა პლანეტის მეორე ბოლოში და სოციალური ქსელის მეშვეობით მასთან
კონტაქტი.
5. ფიზიკური რეაგირების მეთოდი
ეს ორიგინალური მეთოდი შეიმუშავა სან-ხოსეს უნივერსიტეტის ფსიქოლოგიის
პროფესორმა ჯეიმს აშერმა. მეთოდი ეფუძნება სწავლის ბუნებრივ პროცესს – პროფესორი
სთავაზობს დამატებითი ენების შესწავლას ისევე, როგორც მშობლიური ენის.
პირველი რამდენიმე გაკვეთილი მოსწავლე მხოლოდ საუბარს ისმენს, ამასთან, მას არ
მოეთხოვება სიტყვიერი რეაგირება და კითხვებზე პასუხის გაცემა. ნებისმიერი რეაქცია
ხდება ფიზიკური ჟესტების დონეზე. ამგვარად დგება გათავისების პერიოდი, როდესაც
ადამიანს შეუძლია სპონტანური რეაგირება მოახდინოს მიმდინარე პროცესებზე და
მონაწილეობა მიიღოს უცხო ენის გამოყენებით.
თავდაპირველად ამ მეთოდს სამეცნიერო საზოგადოებამ მხარი არ დაუჭირა, მაგრამ
70-იან წლებში მის მიმართ ინტერესი კვლავ განახლდა. დღეს მას წარმატებით იყენებენ
ენის შესასწავლად, თუმცა, უფრო მათთან, ვისაც საკმარისი დრო აქვს პირველ 20 გაკვეთილზე
ჩუმად იყოს.
6. აუდიო და ვიდეოლინგვისტური მეთოდი
აუდიო მეთოდის არსი მდგომარეობს იმაში, რომ საწყის ეტაპზე მოსწავლე ისმენს
საუბარს უცხო ენაზე. მისთვის აუცილებლობას არ წარმოადგენს პროცესში ჩართვა, საკმარისია
მხოლოდ ყურადღებით უსმინოს ფონოგრამას. ვიდეო მეთოდი, ანალოგიურად, მდგომარეობს
ფილმების ან ვიდეო სიუჟეტების უცხო ენაზე ყურებაში.
სწრაფად სწავლებას ხელს შეუწყობს ვიდეოზე დართული სუბტიტრები და აუდიო ჩანაწერის
თარგმანი. მეთოდი ძალიან კარგია სიტყვის მარაგის გასამდიდრებლად, მაგრამ კომუნიკაციიის
გარეშე ენის შემსწავლელი ვერ მოახერხებს ბარიერის გადალახვას და თავისუფლად მეტყველებას.
Комментариев нет:
Отправить комментарий